In een notendop betekent zelfroosteren dat medewerkers verantwoordelijk zijn voor hun eigen uurroosters en dit binnen de normen die de organisatie oplegt (rekening houdend met het beleid van de organisatie, de CAO en de arbeidswetgeving). Hiervoor wordt gebruik gemaakt van gespecialiseerde software. Zelfroosteren is ontstaan in de zorgsector en past binnen zelfsturing.
Er bestaan verschillende manieren en gradaties van zelfroosteren. Allemaal gaan ze uit van het gegeven dat medewerkers worden aangesproken op een collectief verantwoordelijkheidsgevoel om de bezetting rond te krijgen. Deze bezettingsgraad (hoeveel medewerkers er op welk moment moeten zijn) wordt natuurlijk wél bepaald door de organisatie. De meest gebruikte/succesvolle manier van zelfroosteren omvat drie stappen:
De (potentiële) voordelen van zelfroosteren zijn enorm:
Flexibiliteit en collegialiteit zijn een must om zelfroosteren te laten slagen. Kan jij hierin nog groeien.
Wees blij met het vertrouwen dat je organisatie heeft in zijn medewerkers. Misbruik dit niet.
Heb je het gevoel dat het altijd dezelfde zijn die zich flexibel opstellen? Spreek dit uit en geef je collega’s de nodige feedback .
Wees waakzaam voor een oneerlijke verdeling waarbij het altijd dezelfde (vaak minder mondige) collega’s zijn die de gaten opvullen door van hun ideale rooster af te stappen. Spreek de betrokken medewerkers hierover aan en stuur eventueel bij tijdens de opmaak van het definitieve rooster.
Heb vertrouwen in je medewerkers dat zij het roosteren tot een goed einde kunnen brengen. Ervaring leert dat dit vaak beter verloopt dan de leidinggevende had gedacht.
Start met een pilot, bij voorkeur in één team of afdeling. Bij succes straalt dit af op de andere teams en komt zelfroosteren in een positief daglicht te staan.
Medewerkers hebben tijd nodig om te wennen aan het nieuwe systeem. Geef hen die tijd en concludeer niet te snel dat zelfroosteren niets voor jullie is. Sta ook open voor feedback.
Verminder eventuele weerstand door te zorgen voor een duidelijke communicatie en probeer voor enkele ‘trekkers’ te zorgen die een positief verhaal hebben.
Ga op zoek naar een betrouwbare softwarepartner. Vergelijk hiervoor verschillende aanbieders en kies voor de software die het beste beantwoord aan je behoeften. Let onder andere op toegankelijkheid, snelheid en gebruiksgemak.
Besteed voldoende aandacht aan het leren werken met de nieuwe software. Voorzie hiervoor een interne opleiding. Zorg dat elke collega ‘mee’ is met de software alvorens daadwerkelijk te starten met zelfroosteren.