Iedereen is wel eens ziek. De één is het al vaker of langer dan de ander.
Verzuim en absenteïsme zijn vaktermen uit het arbeidsrecht en HR waarmee wordt bedoeld dat een werknemer niet op zijn werk verschijnt en daarvoor als reden ‘ziekte’ opgeeft.
Daarmee worden dus medewerkers bedoeld die effectief ziek zijn, en medewerkers die misschien wel onterecht ‘ziekte’ opgeven als reden. De oorzaak van deze afwezigheden kan zowel in het werk, als daarbuiten te vinden zijn.
Ziekte en ziekteverzuim hebben in de eerste plaats invloed op de medewerker zelf, maar ook op organisaties heeft de gezondheid van medewerkers een impact. Veelvuldige en/of langdurige afwezigheden door ziekte kunnen leiden tot
Een job hebben alleen al heeft een positief effect op het mentaal en fysiek welzijn. Mensen met een job voelen zich vaker gezond en gelukkig. Als het tegenzit, zijn er aspecten van het werk die de gezondheid negatief beïnvloeden. Denk maar aan fysieke belasting bij bepaalde bewegingen en het materiaal waarmee gewerkt wordt. En dat langdurige stress heel slecht is voor de gezondheid. Bekijk hier wat je kan doen als je met stress wordt geconfronteerd.
Meestal heeft een zieke medewerker meeste contact met de behandelende arts tijdens de ziekteperiode. Als de werknemer akkoord gaat, kan hij informatie doorgeven over de gezondheidstoestand aan de arbeidsgeneesheer en aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds.
De adviserend geneesheer
De werknemer kan op eigen initiatief een afspraak vastleggen via zijn ziekenfonds.
De arbeidsgeneesheer onderzoekt de gezondheidstoestand in functie van de job. De werknemer brengt bij elk bezoek alle nuttige informatie mee: onderzoeksresultaten, radiografieën en medische verslagen.
De werknemer kan een afspraak maken bij de interne of externe preventiedienst waar de arbeidsgeneesheer bij hoort voor een raadpleging tijdens de afwezigheid om medische redenen. De contactgegevens van je arbeidsgeneesheer staan vermeld in het arbeidsreglement van de organisatie. Tijdens de consultatie bespreekt da arbeidsgeneesheer de vragen in verband met de werkhervatting (bijvoorbeeld, de aanpassing van het werk) en de problemen die men is tegengekomen. Dit bezoek (wettelijk “bezoek voorafgaand aan de werkhervatting”) bij de arbeidsgeneesheer is dus geen medisch onderzoek. Als hij medische informatie nodig heeft kan de arbeidsgeneesheer, met het akkoord van de werknemer, contact opnemen met de behandelende arts.
De werkgever gaat een onderzoek aanvragen bij de arbeidsgeneesheer op het ogenblik dat men het werk hervat, na een afweizgheid van minimaal vier weken. Deze arts zal bepalen of de werknemer al dan niet in staat is om zijn werk uit te voeren.
De arbeidsgeneesheer kan ook passende beschermings- en preventiemaatregelen voorstellen:
Tijdens de arbeidsongeschiktheid kan de werkgever een controlegeneesheer aanstellen om de arbeidsongeschiktheid en de duur ervan te controleren. Hij kan een kort medisch onderzoek uitvoeren. Ook de controlegeneesheer is gebonden aan het beroepsgeheim en mag de medische informatie dus niet mededelen aan de werkgever.
De Stichting Innovatie en Arbeid vroeg medewerkers in 2016 hoe vaak ze het afgelopen jaar afwezig waren.
Deze cijfers komen van de Stichting Innovatie en Arbeid en de werkbaarheidsmonitor 2016.
Klik op een rol in de organisatie om alleen de tips voor leidinggevenden (rood), medewerkers (grijs) of organisaties (groen) te zien.
Voel je je ziek en ben je ziek? Zorg er voor dat je sneller herstelt en je collega’s niet kan besmetten. Meld je ziek en maak verdere afspraken over de opvolging tijdens je afwezigheid.
Meld je je wel eens ziek, maar ben je het eigenlijk niet? Denk eens na over hoe het komt dat het werken op dat moment niet lukt. Heeft het iets te maken met het werk? Of speelt er wat in je privé-leven? Je kan in een gesprek met je leidinggevende de problemen die met het werk te maken hebben aankaarten. Zo kunnen jullie samen bekijken welke oplossingen er zijn voor jouw problemen.
Hoe heb je als organisatie een impact op de werkomgeving? Lees het hier en ga aan de slag met de tips.
Bekijk onze tips rond verzuimgesprekken en pas ze toe.
Respecteer dat de medewerker ziek is en momenteel niet kan werken. Verwacht bijvoorbeeld niet dat mails nog worden gelezen.
Laat de medewerker bij een langere afwezigheid niet los. Respecteer dat hij beter moet worden, maar laat weten dat jullie er aan denken. Dit kan met een kaartje, een ziekenbezoek of een leuke boodschap op een andere manier. Ga hierbij niet te veel in op het werk, tenzij de zieke collega hier expliciet om vraagt. Bij een afwezigheid omwille van burn-out vermijd je het beter, zelfs al vraagt de zieke collega erom.
Hoe praat je erover met je leidinggevende? Je ziek melden, praten over ziekte met je leidinggevende,… Bekijk hier onze tips rond verzuimgesprekken.
Komt er een controle-arts? Lees hier hoe dat werkt .
Komt iemand terug na langdurige afwezigheid? Werk een beleid uit om hier aan te werken.
Is er een hoog absenteïsme? Neem je vervangbeleid onder de loep, of start met een vervangbeleid. Lees hier waarom je dat best doet en hoe.
Bij afwezigheden door ziekte zijn verzuimgesprekken een goed idee. Bekijk hier in welke gevallen je dit kan invoeren en hoe je dat aanpakt.
Langdurige stress heeft een impact op het immuunsysteem. In de eerste plaats moet je als organisatie stress dus zo veel mogelijk voorkomen. De belangrijkste oorzaken van stress in de social-profit zijn: een hoge werkdruk, emotioneel belastend werk en onvoldoende ondersteuning van leidinggevenden.
Bekijk op organisatieniveau of je te maken hebt met een probleem in je organisatie. Bereken het verzuimpercentage, de meldingsfrequentie, de gemiddelde ziekteduur en de Bradford Factor in jouw organisatie. Leg deze cijfers naast de gemiddelden uit je sector van de periode waarvan sprake. Zijn hierin grote verschillen? Als je organisatie hier slecht scoort, dan kan het best zijn dat er wat schort aan de arbeidsomstandigheden of een ander aspect van werkbaar werk. Bekijk hier hoe je deze cijfers berekent.
Langdurige stress is een oorzaak van heel wat ziektes. Bekijk daarom zeker onze tips om beter om te gaan met stress. Je vindt ook tips terug om de belangrijkste oorzaken van stress op het werk aan te pakken.
Wees respectvol ten aanzien van de privacy van je medewerkers. Fysiek ongemak en ziekte zijn erg persoonlijk. Je kan altijd ruimte geven om persoonlijke zaken aan te kaarten. De medewerker beslist zelf wat hij deelt.
Dacht je trouwens al eens aan de zieken in de privé-omgeving van je collega's of medewerkers? Een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid helpt medewerkers hier het beste van te maken.
Vermoed je dat een medewerker onrechtmatig afwezig is? Dan kan je een controle-arts inschakelen om dit na te gaan. Hier lees je hoe dat werkt.
Hebt u het ziekteverzuim in uw organisatie helder in beeld? Kent u de pijnpunten en weet u met welke acties u kunt ingrijpen? Via deze links kan u de eerste stap zetten.
Meer infoBekijk hier hoe je de belangrijkste verzuimcijfers berekent: