het werk

Wat is jobcrafting?

Bij jobcrafting wordt de jobinhoud aangepast aan de kennis, vaardigheden, talenten, interesses en behoeftes van de medewerker. 

Het zijn aanpassingen in 

  • taken
  • rollen - bijvoorbeeld de rol die hij of zij opneemt in een team, of in een project
  • werkrelaties 

De werknemer krijgt zo een beter passende jobinvulling. Dat heeft een positieve invloed op het welzijn en de motivatie. Bovendien kan het er ook voor zorgen dat medewerkers niet langer uitvallen of afscheid moeten nemen van de organisatie als er iets wijzigt

  • in de organisatie: als de manier van werken verandert, verandert de jobinhoud van de medewerkers. Het ideale moment om aan jobcrafting te doen. 
  • bij de medewerker: een medewerker kan bij ziekte of een handicap andere taken opnemen en een deel taken doorgeven.

Vormen van jobcrafting

Jobcrafting is niet enkel die taken doen die je leuk vindt. Het gaat om de balans tussen taken die energie geven en taken die energie kosten. Door dit evenwicht te onderzoeken en je hier op toe te leggen, maak je opnieuw een basis om te werken aan motivatie en bevlogenheid.

Het craften of boetseren van de job kan je op verschillende manieren:

  • Taakcraften is het takenpakket aanpassen. Deze aanpassingen kunnen gaan over: het aantal, de grootte en het soort taken, zoals:
    • betekenisvolle taken toevoegen
    • belastende taken afstoten
    • versnipperde taken samenvoegen  
    • belastende taken met collega’s delen
  • Relationeel craften heeft invloed op de interacties en relaties die je hebt op het werk. Nieuwe werkrelaties worden aangegaan of  stopgezet. Dat kan met contacten binnen en buiten de organisatie.
  • Cognitief craften zorgt er voor dat je het beeld over de eigen job verandert. Dit doe je door het doel of de betekenis van je eigen functie te herinterpreteren. Negatieve aspecten van de job bekijk je zo vanuit een andere invalshoek waardoor je je eigen job terug kan waarderen.
  • Contextueel craften is de werkplek, het materiaal, de omgeving of de werktijden aanpassen. 

Jobcraften op teamniveau

Jobcrafting speelt zich af op individueel niveau, maar ook binnen een team kan je met dit concept aan de slag gaan. Je legt alle taken van het team op tafel en bekijkt of je die anders kan verdelen, naargelang de interesses. Ook hier kan je inzetten op taak-, relationeel, cognitief en contextueel craften. Zelfsturende teams kunnen hiermee snel aan de slag.

Tips

Klik op een rol in de organisatie om alleen de tips voor leidinggevenden (rood), medewerkers (grijs) of organisaties (groen) te zien. 

Sleutelen aan je job

Ga voor jezelf na op welke vlakken je aan je job wilt sleutelen. Als leidraad kan je de tool ‘Als het kriebelt moet je craften’ gebruiken.

Kleine aanpassingen

Jobcrafting hoeft geen groot gebeuren te zijn. Een kleine aanpassing in je job kan al een wereld van verschil maken.

Win-win-situatie

Zoek bij jobcrafting de win-win voor jezelf, het team en de organisatie.

​Jobcraften doe je vaak al onbewust

Denk eens aan taken die je zelf hebt aangepast zodat ze je beter liggen. Of taken die je spontaan opneemt omdat ze je energie geven. Misschien kan je dit nog verder doordrijven?

​Wil je starten met jobcrafting?

Hoor eens bij collega’s of zij hier ook interesse in hebben, want ook op teamniveau kan je aan jobcrafting doen. De takenruilbeurs kan een leuke en goede manier zijn om dit aan te pakken. Jobcrafting is een continu proces. Het hoeft niet bij die ene aanpassing te blijven.

Medewerkers coachen

Niet iedere werknemer vindt het evident om op eigen initiatief aan zijn job te sleutelen. Coach medewerkers hierin. Laat medewerkers al eens nadenken over taken die ze spontaan anders invullen of opnemen omdat ze die graag doen.

Constructieve cultuur

Moedig medewerkers aan om zelf over hun jobinvulling na te denken.

Ruimte en verantwoordelijkheid

Geef medewerkers de ruimte en de verantwoordelijkheid om met jobcrafting aan de slag te gaan.

Organisatiedoelstellingen

Voorkom dat medewerkers de organisatiedoelstelling niet uit het oog verliezen. De job moet nog altijd een bijdrage leveren aan het organisatiedoel.

​Voorkom overschatting

Medewerkers doen het liefst taken waar ze het meeste plezier uit halen. Gevaar bestaat dat men zich hier zodanig in verliest dat men te veel hooi op zijn vork neemt.

Jobcrafting op alle niveaus

Jobcrafting is niet enkel weggelegd voor de hogere profielen. Zorg dat iedere werknemer de mogelijkheid heeft om aanpassingen in zijn job door te voeren.

Win-win-situatie

Zoek naar de win-win voor de organisatie, het team en de medewerker.

Jobcrafting op teamniveau

Vang je binnen één team verschillende signalen over jobcrafting op? Zet dan in op jobcrafting op teamniveau. Een handige tool hiervoor is de takenruilbeurs. Andere methodieken voor teamcrafting vind je terug op de website www.lont.org.

Talenten in actie zien

Wil je als organisatie talenten in actie zien? Dan is jobcrafting een goede methodiek hiervoor. Geef medewerkers de autonomie om hier mee aan de slag te gaan. Communiceer hierover. Maar geef ook de grenzen aan: bewaak dat de functie nog steeds in het verlengde van de organisatiedoelstelling ligt.

Methodiek introduceren

Job- en teamcrafting gebeurt op initiatief van de medewerker zelf, maar als organisatie kan je de methodiek ook introduceren. Ga dan na in welke mate medewerkers hiervoor openstaan. Is stilstaan bij de eigen sterktes en behoeftes nog onontgonnen terrein voor de medewerkers? Dan is de kans groot dat jobcrafting als methodiek niet veel succes heeft. Zoom eerst in op wat ieders sterktes en behoeftes zijn vooraleer met jobcrafting te starten.

Collega's inspireren

Zijn er medewerkers die al met jobcrafting aan de slag zijn gegaan? Vraag of zij hun verhaal kenbaar willen maken binnen de organisatie om zo andere collega’s te inspireren.

Eerlijk

Niet alle taken zijn fijn. Er zullen altijd taken zijn die medewerkers links zouden laten liggen als ze konden. Verdeel deze taken eerlijk en compenseer met wat je wel kan veranderen. Communiceer hier eerlijk over.

Rolduidelijkheid

Jobcrafting is aantrekkelijk. Zorg er voor dat de verantwoordelijkheden wel duidelijk verdeeld zijn. Rolduidelijkheid is essentieel!Zo voorkom je dat lijken uit de kast vallen omdat taken niet gedaan werden, of medewerkers niet meer autonoom kunnen werken. 

Tools